Vườn chiều

Vườn chiều không có nắng vàng rực rỡ, không có ong bướm bay lượn, cũng không có những con chim sẻ bay vụt lên mỗi khi thấy bóng người. 

Vườn chiều im lìm và hơi âm u với những con mưa đang chờ chực. 

Vườn chiều cũng ít khi được ghi hình vì chủ nhân không rảnh rỗi vào giờ khắc cuối ngày. 

Nhưng đừng tưởng như vậy là vườn chiều sẽ chìm vào giấc ngủ đêm nhé.

Không. Vườn chiều đang chuẩn bị xiêm áo, son phấn và nước hoa để bước vào vũ hội. Một buổi dạ hội đầy màu sắc và hương thơm.

 

Lồng cẩm cù mới

Nhờ chàng làm lồng cẩm cù từ mấy tuần trước.

Chủ nhật thứ nhất : Thôi, hôm nay anh hổng có hứng làm.

Chủ nhật thứ hai : Cả nhà đi uống cà phê, rồi vào nhà sách coi cọp. Ăn sáng thành ra ăn trưa. Ngủ trưa thành ra ngủ chiều. Coi như khỏi làm luôn.

Chủ nhật thứ ba : Hôm nay nhất định phải làm đó nha, không thôi nghỉ chơi luôn.
Chiều.
Chàng lục đục lôi đồ nghề ra. Không đủ dây thép, mà trời lại mưa rồi. Huhu...

Chủ nhật thứ tư : Chàng lẳng lặng đi mua dây thép từ lúc nào chẳng biết.
Chiều mưa, lôi đồ nghề ra làm.

Woa, đẹp ghê đó nha. Chưa bỏ cây vào nhìn cũng đã thích rồi. Bàn tay đàn ông làm có khác, tròn vành vạnh, nét nào ra nét đó.

Vợ bắt đầu sấn tới khen. Rồi lấy cẩm cù trồng vào lồng mới. Đi ra ngắm, đi vào cũng ngắm. Thích quá. Cây cưng của vợ, giờ được ở nhà đẹp nữa, làm sao không thích được.
Vợ cao hứng tiết lộ : " Bạn em không được chồng làm lồng cho, phải tự làm lấy nên méo lắm."
Tưởng chàng bảo : "Vậy em cũng tự làm lấy như bạn em đi "  nhưng không phải. Chàng nói là " Để tuần sau anh sẽ làm tặng nàng một cái lồng nữa thay cho cái lồng cũ "  Hí hí...

(Cái lồng cũ kia chàng làm cách đây 1 năm rồi. Lúc đó chưa có kinh nghiệm nên sau một thời gian thì lồng bị sức nặng của chậu kéo xệ xuống thành hình bầu dục. Lồng lần này thì chắc chắn lắm rồi.)

Con trai ngồi cạnh nghe thấy cũng bắt chước ba gọi mẹ là  "Nàng ơi, nàng ơi..." rồi nhe hàm răng sữa cười tít.

Chụp ảnh có Background đen

Trước kia chưa trồng nhiều hoa thì mình chỉ chụp hình các con. Lâu lâu, mấy mẹ con ngồi lần dở những quyển album xem lại thì những cảm xúc lại ùa về.

Rồi mình trồng hoa thì bắt đầu chụp hình hoa để ... khoe khoang. Ra là chụp hoa không giống ... chụp người. Chụp trẻ con thì tụi nó chạy nhảy, cười đùa và mình phải bắt được khoảnh khắc ngộ nghĩnh của con. Chụp hoa thì sao nhỉ ? Hoa đứng yên một chỗ vậy mà cũng khó chụp cho đẹp. Những tấm hình hoa đầu tiên của mình thật ngô nghê. Lúc đó mình còn chưa biết đến nút macro nữa. Cũng may là thời đại kỹ thuật số nên tha hồ chụp và tha hồ ... xóa. Chụp nhiều nên không biết đam mê chụp ảnh ngấm dần vào từ bao giờ, rồi mình tự rút ra được kinh nghiệm.

Tấm hình hoa hồng mình mới chụp sáng nay. Background không đen tuyền như các chuyên gia nhưng mình hài lòng với máy bao diêm và không qua photoshop.

Hoa chụp trên nền background đen mình thấy lung linh hơn, nhấn mạnh vào trọng tâm hơn. Cách dễ nhất để có background đen là chăng một tấm vải đen phía sau, hihihi, nhưng mình ít dùng cách này.
Mình hay chụp hoa vào sáng sớm, khi đó ánh nắng còn chiếu xiên, nhẹ nhàng, dịu dàng. Vườn bắt đầu đón nắng và có những khoảng tối mà nắng chưa chiếu tới. Vậy là đưa hoa ra nắng và hướng ống kính vào chỗ tối, chọn góc chụp đẹp rồi bắn. Vật chụp cách càng xa phông nền càng tốt vì như vậy nền sẽ nhòe đi.

Đó là kinh nghiệm sau mấy lần ... bỗng dưng chộp được background đen của mình.

Mấy tấm sau có background đen nhưng chưa đạt yêu cầu về bố cục

Tấm này đừng có vòi hoa đâm vào người xem như một mũi tên thì sẽ đẹp hơn

 

Cây chơi lá - phần 2

Cây này tên gì mình chẳng biết. Lúc mua, nó còn ngắn, mình cứ tưởng là một loại môn nhí. Trồng một thời gian thì thấy ngờ ngợ, cây không nhảy thêm cây con từ dưới đất như các loại môn khác mà thân cứ dài mãi ra như trầu bà và bắt đầu nằm sóng xoài trên mặt đất. Mình phải thay một cái chậu cao cao cho em í thôi.

Nếu chậu này màu trắng thì sẽ đẹp hơn nhỉ nhưng mình chẳng muốn mua thêm chậu mới nữa, nhà chật quá rồi. Lá xanh, chậu xanh nhìn buồn. Vậy là mình đi loanh quanh, ngắt chỗ này một ít, chỗ kia một tẹo. Cảm giác ra vườn tìm nguyên liệu cho một chậu cây mới cũng sướng như ra vườn hái rau vào nấu canh vậy, do mình trồng được và không mất tiền mua, hahha...

Nguyên liệu gồm có dương xỉ lưỡi rắn và kim tiền thảo từ chậu 3C hồi Noel, một cành đinh lăng chưa có rễ, một cây môn. Những cây này gần như tương đồng với nhau về nhu cầu ánh sáng và nước. Không nhớ mình thay chậu được 3 hoặc 4 tuần gì đó. Cây môn hôm nay ra thêm mấy cái lá mới nên nhìn cân đối hơn một chút.

Vậy là mình đã có một chậu cây toàn lá

"Dân tạm trú"

Dân tạm trú là những kẻ không mời mà đến, không có tên trong "hộ khẩu" nhưng vẫn chung sống với "chủ hộ".

Hai tên sâm bố chính và đông hầu kia đến từ lúc nào ? Cuối tháng 6 mình mình bưng chậu lan huệ Ms Garfield vào ngắm, chụp hình, thụ phấn ... Xong xuôi thì bưng trở ra ngoài lan can cho sống tự lập vì lan huệ chẳng cần phải quan tâm nhiều lắm. Lúc đó, mình chưa thấy hai kẻ tạm trú kia. Vậy mà hôm qua, chậu lan huệ đã rực rỡ vừa vàng vừa đỏ. Khoái thiệt. Lâu lâu mới được "hưởng thụ" mà chẳng phải tốn công sức.

Em cúc nút áo tím thì biết thân biết phận ăn nhờ ở đậu của mình nên nhỏ bé, đơn độc thấy thương bên cạnh những nàng tiên áo đỏ.

Một kẻ cũng là dân tạm trú, cũng ra "bông" nhưng không được hân hoan chào đón, đó là ... bông lúa

Lúa còn sót trong chất trồng là nguyên nhân của nạn chim và chuột. Mình đã khổ sở như thế nào khi vừa mới gieo hạt và sang chậu cho mấy cây con thì vài ngày sau đã thành như vầy.

Ngày nào mình cũng phải làm cô Tấm chăm chỉ nhặt thóc ra thóc, gạo ra gạo. Nhổ lúa lên thì hạt đang nảy mầm cũng lên theo. Đúng là dở khóc dở cười.

Hoa mới - Hoa cũ

Nhà mình ngày nào cũng có hoa nở nhưng chỉ là những bông hoa quen thuộc thôi. Thỉnh thoảng mới có hoa "lạ".
Kẻ lạ mặt đến vào ngày hôm nay chính là Tillandsia cyanea.

Buồn cười, con trai nhìn thấy hoa này liền hỏi :"Mẹ ơi, mẹ gắn nơ cho nó à hay là nó tự nở đấy ?"
Hihi, vì mấy tuần nay con chỉ nhìn thấy cái "cùi" thôi. Cả tối hôm qua, trước khi đi ngủ vẫn chưa có gì cả mà. Con trai là người quan tâm đến mẹ nhất và con luôn tự hào là người hiểu được ý mẹ. Mẹ dắt xe vào nhà thì con nhanh nhẹn lấy tấm gỗ ra cho mẹ dựng chân chống. Mẹ thay nước hồ cá thì con sẽ là người tắt vòi nước khi nước hồ đã đầy vì tính mẹ hay quên. Mẹ xếp quần áo xong, chưa kịp nói gì thì con đã mang cất vào tủ... Bởi vậy, mẹ gọi con là "cái thằng nhanh nhảu".
Con cũng là người thuộc tên hoa nhiều nhất, hơn cả ba và chị hai, vì con hay theo mẹ ra vườn rồi hỏi đủ thứ linh tinh.

Giờ đến những bông hoa cũ mèm nhé.
Này là dừa cạn nở tưng bừng, chưa hề ngưng nghỉ một ngày nào cả

Này là bướm đêm vẫn đang sung sức

Lẵng hoa episcia phát triển tốt nên màu rất tươi

Hoa hồng thơm dìu dịu, dù mình chẳng thích kiểu nở toét tòe loe này.

Đây là "gươm lạc giữa rừng hoa"

Ai bảo lá màu không trồng được nơi nhiều nắng ?! Mặc dù giữa trưa nắng đổ lửa, nhìn tụi nó mình cũng xót ruột ghê nhưng tụi nó vẫn tươi, vẫn thắm sắc đó chứ.

Cây thu hải đường này là chúa hay úng lá nên mình phải dời vào trong hiên chứ không thì tiêu với mấy trận mưa

Cây này rất giống cây thu hải đường mình đã có. Từ lá, nụ, hoa đực đều giống. Chỉ khác hoa cái nở ra sẽ trông như hai bông hồng nhỏ.

Hôm nay còn có hoa Saint Vincent's lilac vine (tên khoa học : solanum seaforthianum) mà lâu nay mình vẫn gọi là bông Huế nở nữa. Tìm được tên rồi mừng ghê. Thật chẳng khác gì anh chàng si tình "cho anh xin số nhà và cho anh xin biết tên em luôn". Trồng cả năm rồi mà vẫn không biết được tên Việt lẫn tên Tây.

Mình sẽ tìm hiểu xem cây của mình mắc chứng gì mà không chịu đậu trái và không chịu đẻ thêm nhiều nhánh, cho dù mình đã bấm ngọn mà vẫn ốm nhánh, cao lêu đêu.

Cuối cùng, chậu hoa sam nở là "hết vốn" cho ngày hôm nay

Bạch yến ngát hương

Cả 9 cây bạch yến đồng loạt trổ bông nên mùi thơm ngào ngạt. Về đêm, mùi hương càng nồng nàn hơn. Mình thấy có người cắt bạch yến để cắm bình. Còn mình thì chưa bao giờ dám "chơi sang" như vậy. Mình có thể mua hoa về cắm nhưng hoa mình trồng thì mình thấy tiếc lắm, không nỡ cắt. Chỉ rón rén hái vài bông thả vào bát nước để mùi thơm lan tỏa khắp căn phòng.

Hôm nay mình đã tìm được tên của nó là Butterfly Ginger.
Ừ hen, trông cũng giống một con bướm trắng.

Hoa đẹp, hương thơm, cây dễ trồng. Còn gì mà không thưởng thức chứ.

Quỳnh

Mình có 3 cây quỳnh, đều thuộc diện "con cưng" cả. Mình chưa bao giờ được ngắm hoa của mấy ẻm nhưng mình không hề mơ màng đến điều đó. Mình trồng vì thích bộ lá (hay là cành ?) rất đẹp. Lúc nào mình cũng nghĩ cách sao cho chúng ra thật nhiều cành là mình sướng mê.

Cây thứ nhất là quỳnh xương cá (Fishbone catus). Mình muốn hét to lên là "Mình thành công rồiiiiiiiii "

Như thế này mới gọi là "xương cá" chứ. Niềm ao ước bấy lâu nay.

Cây thứ hai là quỳnh ngọc trai. Cây này không có hoa, chỉ có những trái màu trắng dọc theo hai bên mép lá. Mình thích những cái lá đỏ của nó. Mình không gặp khó khăn gì với cây này. Nó vẫn liên tục lên tược mới.

Em thứ ba là quỳnh đuôi phụng. Mình chưa biết tên khoa học nên còn đang trong diện tìm hiểu và thăm dò. Nhìn không có vẻ mọng nước nhưng lại dễ úng. Cành vẫn dài ra nhưng tược lên chưa được nhiều như hai cây kia.

Nhìn những cái đuôi phụng buông rũ mới điệu đà làm sao. Mê lắm. Mong đến một ngày mình sẽ hiểu và làm chủ được em đuôi phụng  như hai em quỳnh kia.

Bài học từ sự thất bại

Khi mới bắt đầu trồng cây, mình làm cây chết không phải là ít. Dần dần qua quan sát, nhận xét, học hỏi, rồi rút kinh nghiệm thì cây cối đã đỡ phải ... "khốn khổ" dưới bàn tay của mình.

Bài học chọn cây

Khi mới "vào nghề", mình chẳng phân biệt được cây xứ nóng hay cây xứ lạnh, cây dễ chăm hay là õng ẹo ... Mình cứ thấy hoa đẹp là mua. Nhưng lạ quá, mình mua cây gì mắc tiền một chút là nó chết. Sau mình hiểu ra rằng cây mắc tiền nếu không vì vận chuyển đường xa hoặc giống mới nhập thì là vì cây khó trồng, khó nhân giống nên mới có giá thành cao. Vậy là từ đó mình chọn những cây rẻ để trồng, vừa thỏa mãn ý thích trồng cây, vừa tích lũy thêm kinh nghiệm. Nếu cây có chết thì không tiếc lắm mà tiếp tục ... lên đường thẳng tiến đến chợ cây.
Kết luận : với người mới bắt đầu trồng, chưa biết cách chọn cây thì nên mua cây rẻ tiền .

Bài học thay chất trồng

Mua cây về, mình giũ hết đất cũ đi để thay chất trồng mới. 30% ra đi không trở lại. 30% khác ngắc ngoải không sung lên nổi. Giờ sao đây ta ? Cứ để nguyên thì chơi được vài tháng, mà gỡ hết đất cũ ra thì  5 ăn, 5 thua.

Riết rồi mình cũng rút ra được kinh nghiệm riêng. Mình không lập tức thay chất trồng mà sẽ đánh giá chất trồng đó xem có giữ nước nhiều lắm không, có đủ độ thông thoáng không ? Nếu ổn thì mình sẽ để nguyên bầu đất, đặt vào chậu và lót thêm chất trồng của mình ra ngoài. Nếu chất trồng của nhà vườn không tốt, mình sẽ gỡ bớt ra những phần có thể gỡ dễ dàng mà thôi, không giũ cho "sạch sẽ" như trước nữa.

Đối với những cây có thể cắt cành giâm thì mình sẽ gỡ thoải mái nếu không thích dùng chất trồng cũ. Chẳng hạn như lá màu, mười giờ, thanh tú, dâm bụt ....

Đối với những cây õng ẹo như dạ yên thảo, dừa cạn rũ ... mình sẽ không bao giờ gỡ bầu đất ra. Tay cùi của mình đã làm từ chết tới bị thương 100% những loại này nên mình sẽ đối xử với nó theo kiểu ... cùi.

Bài học tưới nước

Trước kia mình hay thò tay xuống lỗ thoát nước (đối với chậu treo) để xem độ ẩm còn nhiều hay ít thì tưới. Một bữa kia thò tay vào trúng con chuột nằm trong đó. Ôi thôi khiếp vía. Chẳng bao giờ mình còn dám làm như vậy nữa. Trồng riết rồi quen, biết cây nào cần nhiều nước, cây nào dễ úng.

Cây thu hải đường là cây rất dễ úng lá, tiếp đến là tử la lan. Đối với những cây như vậy thì mình tưới vào buổi sáng và đặt nơi thoáng gió để lỡ nước có làm ướt lá thì cũng mau bay hơi.

Dừa cạn không thích trời mưa liên tục, chất trồng chưa kịp khô lại tiếp tục bị ướt vì cơn mưa khác dễ làm nó trở bệnh nan y ( héo thân). Những giỏ dừa cạn ở bancony mình trồng từ tết vẫn liên tục ra hoa không dứt nhưng những cây dừa cạn trồng trên sân thượng hay bị bệnh hơn.

Cẩm cù và dischidia dễ làm "liệt sĩ" (tức là chết vì nước). Cứ nghĩ là loại này thích mưa nên mình cho tụi nó dầm mưa thoải mái. Kết quả là mùa mưa năm trước mình bị chết một cây cẩm cù và toàn bộ dischidia bị thương, mỗi loại chỉ còn vài cọng. (Vậy mà cẩm cù nằm trên mái tôn suốt 7 tháng vẫn không chết. Thế mới đau !) Năm nay mình rút kinh nghiệm, nếu mưa liên tục cả tuần thì mình cho tụi này nép hết vào mái hiên. Hơi mưa làm tụi nó sở sơ lắm.

 

Bài học bón phân

Biết rằng bón phân chỉ dùng 1/3 đến 1/2 liều lượng của nhà sản xuất nhưng tính lụp chụp và nóng vội của mình vẫn gây ra tai nạn cho cây. Vì vậy mình thường bón phân hữu cơ cho an toàn. Phân bò, phân trùn, bánh dầu thủy phân, dynamic lifter, rapid raiser, bounce back là những loại phân mình thường dùng. Nếu cần thiết phải bón phân vô cơ thì mình dùng phân của Thái Lan, mình thấy nó an toàn hơn dùng ure.

Bài học đối phó với sâu bệnh

"Sơ kết" đến giai đoạn này thì cây chết vì phân quá liều, nước quá độ, thay chất trồng quá tay hay chọn cây không đúng khí hậu không còn nhiều như trước nữa. Hiện nay cây chết đa số vì lũ yêu quái. 

Có lần mình phun thuốc xong thì lấy bao nylon trùm lên. Sung sướng nghĩ rằng bọn chúng sẽ ... chết sặc. Xong rồi mình đi làm việc khác và quên mất. Đến khi lên xem thì tất cả đã trở thành một dĩa rau luộc mà không vớt ra khỏi nồi nước vậy. Lá vàng và héo úa hết. Tự mắng nhiếc mình chết vì thiếu hiểu biết.

Cái khó còn ở chỗ phun thuốc lần này cây không chết nhưng lần khác lại chết hoặc cháy lá.

Giờ mình chỉ có thể loại khỏi danh sách những cây nào thường tái đi tái lại một loại sâu bệnh. Phun thuốc lúc trời mát, xong một lúc thì rửa lại cho sạch để khỏi chết cây.

Đó là những bài học "đau thương" của mình nhưng thất bại không phải là kết thúc. Thất bại cho mình bài học kinh nghiệm. ( Quan trọng là mình phải biết mình làm sai ở khâu nào thì mới rút được kinh nghiệm ).

Từ lý thuyết và kinh nghiệm của người khác, mình phải biến thành thực hành và trải nghiệm của riêng mình. Không thể cứng nhắc với mọi điều kiện, mọi hoàn cảnh được. Thiên nhiên không có một công thức cố định.

Mình thích nhìn vào "sắc mặt" của cây để có câu trả lời chính xác nhất : cây có thích sự đối xử của mình như vậy hay không ?

Vườn trên cao

Vườn trên cao lúc nào cũng thừa nắng và gió, hơi nắng giữa trưa bốc lên làm cây cối ủ rũ.  Vườn trên cao ít sợ chuột phá nhưng chim sẻ thì cả đàn luôn rình rập những cây con và bới tung tóe chất trồng mới để tìm những hạt thóc còn sót trong đó. Vườn trên cao nên mỗi lần bưng bê vật gì lên để trồng thì hụt cả hơi...
Tuy vậy, mình vẫn yêu khu vườn trên cao của mình. Lúc nào mình cũng gọi nó là cái vườn cho oai chứ thật ra nó chỉ là mảnh sân thượng hơn chục m2.

Mỗi sáng mình đều lên tưới tắm, bắt sâu, ngắm hoa, chụp hình. Mình thấy vui với góc vườn nho nhỏ này.

 

Ngoài kia là xe cộ ồn ào và khói bụi, nơi góc vườn trên cao này, cuộc sống vẫn êm đềm trôi.